Yabancılar Hukuku

Yabancılar Hukuku

Yabancı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişiyi ifade eder.

Yabancılar hukuku, vatandaşlık bağı ile bağlı olunan ülkeden, diğer ülkeye giden kişilerin, bu ülkedeki hukukî durumunu inceleme konusu yapan hukuk dalıdır. Vatandaşlık bağı ile bağlı oldukları ülkeden diğer ülkelere giden kişilerin, yabancı olarak bulundukları ülkede hangi hak ve mükellefiyetlerle karşılaşacakları hukuki bir problem olarak ortaya çıkmaktadır. Devletler, ülkelerine hangi yabancıları kabul edeceklerini ve bunlara hangi tür hak tanıyacaklarını düzenleme serbestisine sahiptirler, ancak devletlerin bu haklarına uluslararası alanda yapılmış antlaşmalarla sınırlamalar getirilmiştir.

Türk Yabancılar Hukuku, yabancıların Türkiye Cumhuriyeti’nde yabancı olmalarından dolayı tabi oldukları kısıtlamaları ve sahip oldukları hakları inceler.

Yabancılar Hukuku, Türk Hukuku’na göre yabancılara uygulanan kurallar ile milletlerarası anlaşmaların Anayasa’nın 90. maddesi gereğince Türk Hukuku’na dâhil olmasıyla yürürlüğe giren kuralların bütünü anlamına gelmektedir. Yabancılar Hukuku genel anlamda mütekabiliyet ilkesine dayanmakta olup, yabancılara Türkiye’de uygulanacak olan hukuk kuralları yabancının vatandaşı olduğu ülkeye göre farklılık göstermektedir.

Türkiye’de, vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da 90 günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni olması zorunluluğu bulunaktadır. İkamet izni başvurusu genel olarak yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki konsolosluklara yapılır. 6 ay içinde kullanılmaya başlanmayan ikamet izinleri geçerliliğini kaybeder. İkamet izni çeşitleri 6458 sayılı kanunda düzenlenmiş olup, bu izin türleri;

şeklindedir.

Yabancıların Türkiye’de çalışabilmesi için gerekli olan çalışma izinlerine ilişkin esas ve usuller 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’da düzenlemiş olup, yabancıların çalışma izni başvurusu yapabilmeleri için de yine izin süresinin bitiminden itibaren 60 gün süreyle geçerli pasaport istenmektedir. Çalışma izni, yapılan düzenleme ile ikamet izni yerine de geçmekte olup, çalışma izni alan yabancıların ikamet izni almalarına ayrıca gerek duyulmamaktadır.

Süresiz çalışma izni istisnalar hariç olmak üzere 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca uzun dönem ikamet iznine sahip olanlar veya Türkiye’de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izni ile kalmış olan veya en az sekiz yıl kanuni çalışma olan yabancılara, süresiz çalışma izni verilebilmektedir. Söz konusu sürelere ilişkin olarak ise kesinti halleri 4817 sayılı kanunda belirtilmiştir.